Trong khi các đơn vị nghệ huật phía Bắc rất tích cực tham gia thì các đoàn nghệ thuật phía Nam dường như nhạt, không quan tâm đến hoạt động này
Cảnh trong vở kịch hình thể “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” do NSND Lan Hương đạo diễn Theo đánh giá của NSND Lê Tiến Thọ, chủ toạ Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, Trưởng ban chỉ đạo Liên hoan, tính thời đại của tác phẩm là điều quan trọng, sự chuyển đổi của cơ chế thị trường cho chúng ta bước vào sự cạnh tranh gay gắt với rất nhiều loại hình giải trí khác.
Hí viện phía Nam đứng ngoài cuộc “Liên hoan các vở diễn của tác giả Lưu Quang Vũ” có khoảng 10 vở của 7 đoàn nghệ thuật tham gia. Điều này sẽ ảnh hưởng đến lịch diễn. Cách đây hơn 30 năm, “Mùa hạ cuối cùng” đã được đạo diễn, NSND Phạm tỉnh thành dàn dựng và vở diễn được Nhà hát Tuổi Trẻ làm mới, phù hợp với hiện tại.
Với 2 vở diễn “Ngọc Hân công chúa” và “Nàng Si Ta” đã “đóng đinh” trong lòng độc giả cách đây hơn 20 năm, nay được dàn dựng lại với mục đích chính là dự Liên hoan nhưng hẹn sẽ mang lại nguồn thu cho đơn vị nghệ thuật này. Các vở diễn này không phải nhà nước bỏ kinh phí để làm mà là do các hí trường tự dàn dựng, biểu diễn. “Chúng ta phải tổ chức nhiều cuộc liên hoan sân khấu để rút ra bài học kinh nghiệm và tổ chức các đợt sáng tác để có những tác phẩm mang tính thời đại.
Bài, ảnh: KHÁNH HUYỀN. Một tác phẩm nghệ thuật sân khấu được đánh giá cao không thể nhìn vào lượng vé bán ra và mang lại lợi nhuận ra sao, các hí trường cũng không nên chạy theo gu của một bộ phận khán giả mà dàn dựng những vở diễn chất lượng kém.
Những năm gần đây, rạp hát Chèo Hà Nội là một trong những đơn vị nghệ thuật tìm được “đất diễn” trong tình cảnh sân khấu sống “thoi thóp”.
Những tác phẩm của nhà viết kịch được coi là hiện tượng của sân khấu Việt Nam những năm 70, 80 của thế kỷ XX đều mang tính chất thời sự, lý luận, mỹ học. “Mùa hạ cuối cùng” của tác giả Lưu Quang Vũ là vở kịch giáo dục con người bằng niềm tin; tác phẩm là tiếng nói của những học sinh với khát khao đầu đời, mong muốn được trở thành những người bổ ích cho từng lớp.
Có như vậy, các Nhà hát mới bán được vé để lấy kinh phí đầu tư dàn dựng vở mới. Lý giải nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên, Phó Cục trưởng Cục NTBD Nguyễn Đăng Chương cho rằng, hầu hết các đơn vị phía Nam từ xưa đến nay chưa từng diễn kịch Lưu Quang Vũ.
Hí viện phía Bắc tưng bừng rạp hát tuổi xanh dự Liên hoan với 3 tác phẩm gồm: “Mùa hạ cuối cùng” do NSƯT Chí Trung đạo diễn; vở kịch hình thể “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”, NSND Lan Hương đạo diễn; “Lời thề thứ 9” do NSND Xuân Huyền đạo diễn. Nếu tác phẩm sàn diễn không có tính dự báo, không mang tính thời sự sẽ đưa người xem vào lối mòn “biết rồi, khổ lắm, diễn mãi”. Tác phẩm “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” ra đời khi anh tài của Lưu Quang Vũ đang ở độ chín với sức sáng tạo mạnh mẽ nhất, được coi là tác phẩm xuất sắc, tiêu biểu cho sự nghiệp sáng tạo của ông.
Hơn nữa phải làm sao giữ gìn loại hình sàn diễn nghệ thuật truyền thống nhưng cũng phải phát triển, xứng đáng với tầm văn hóa của Việt Nam”, NSND Lê Tiến Thọ nhấn mạnh. Vở diễn mang đến cho người xem thông điệp “Lẽ phải, nhân cách và lòng trung thực phải là những giá trị tuyệt đối”. Công chúng vẫn chờ những tác phẩm mang tính giáo dục sâu sắc như các vở diễn của nhà viết kịch Lưu Quang Vũ bởi nghệ thuật thực thụ mới có nhựa sống lâu bền trong lòng khán giả.
Những đơn vị nghệ thuật phía Nam không tham dự Liên hoan này là điều dễ hiểu bởi hồ hết các vở diễn phải có sự tái đầu tư, công diễn một tác phẩm phải có khán giả đến xem.
NSND Lan Hương đã lên ý tưởng trình bày “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” với nghệ thuật hình thể và các thể nghiệm sân khấu đương đại pha trộn vũ đạo và âm nhạc tuồng, mang đến trải nghiệm mới cho khán giả. Ngoài ra, nếu tham dự vào Liên hoan thì các đoàn nghệ thuật sẽ mất nhiều thời gian dựng vở.
