Trưởng Phòng nghiệp vụ bảo tồn tổng hợp Quảng Bình Trần Thị Diệu Hồng cho biết, bít tất hiện vật mà thầy Lê Quốc Tường sưu tập được đều thuộc thời đoạn đầu của nền văn hóa Hòa Bình kéo dài đến hậu kỳ đồ đá mới Bàu Tró, có niên đại từ sáu nghìn đến 3
Vì thế, không khí lớp học rất sinh động. Duyệt các phương tiện đồ đá thời nguyên thủy, thầy Tường đã thổi vào đó sự sinh động để học trò ham mê hơn, yêu thích hơn với môn lịch sử.
Thầy mong muốn các hiện vật mà mình hiến tặng sẽ là cơ sở khoa học để các nhà khảo cổ sớm nghiên cứu, khai quật tìm hiểu các giá trị khảo cổ ở vùng quê mới nơi miền tây Quảng Bình. Đây là những hiện vật mà những nhà khảo cổ học trong và ngoài nước chưa phát hiện được trong những lần khai quật vào các năm 1923 và 1980 tại Quảng Bình.
Theo thầy Lê Quốc Tường, giá trị của những hiện vật mà thầy sưu tập được không phải ở số lượng mà chính là sự đa dạng, phong phú về chủng loại, hình thức và chất liệu đá. Đặc biệt, ngoài những mẫu vật rìu Hòa Bình, Quỳnh Văn, Hạ Long, Phùng Nguyên, Bàu Tró, thầy Tường còn sưu tập được một mẫu vật rìu đá Bắc Sơn.
Bộ sưu tập có 50 hiện vật nhưng thầy gửi tặng một số cho nghiêm phụ trong trường và người nhà quen làm kỷ niệm, chỉ giữ lại 36 hiện vật, trong đó chính yếu là các loại rìu đá. Kết quả, chỉ trong một thời kì ngắn, các học trò lớp 6 đã tìm được nhiều hiện vật rìu đá cổ từ lòng khe suối. Thầy đưa những rìu đá, bôn đá lên lớp để giảng sử (phần thời nguyên thủy của Việt Nam) cho học trò lớp 6 để các em hiểu hơn về đời sống của người Việt cổ.
Bằng những tri thức về lịch sử, thầy Tường khẳng định đây đúng là rìu đá của người Việt cổ. Bài và ảnh: HƯƠNG GIANG. Vừa qua, thầy Lê Quốc Tường đã tặng bảo tồn tổng hợp Quảng Bình 28 hiện vật trong bộ sưu tập của mình, chỉ giữ lại một số hiện vật để giảng dạy và nghiên cứu. Từ hôm đó, thầy Lê Quốc Tường phát động Phong trào "Chúng em làm khảo cổ" nhằm khuyến khích học sinh thu thập, quãng các hiện vật bằng đá cổ.
Nói chuyện với chúng tôi, thầy Lê Quốc Tường cho biết, năm 1985 khi được cắt cử dạy môn lịch sử cho học sinh lớp 6, thầy đã dành thời kì để sưu tập, kiếm tư liệu nhằm tạo sự sinh động cho bài giảng. Đay nghiến Lê Quốc Tường giới thiệu với học sinh những chiếc rìu đá trong giờ học lịch sử.
Thầy liên hệ mảnh đá có điều gì đó rất giống với rìu đá của người Việt cổ mà thường thấy trong tài liệu, sách báo. Có lần, một cậu học trò rụt rè đưa cho thầy một mảnh đá thon nhỏ, được gọt đẽo tinh tế. Đây là cơ sở khoa học quan trọng để các nhà khảo cổ học tiếp cận, tìm hiểu và có những lý giải sâu hơn về vết tích của người Việt cổ ở vùng đất Phú Định.
500 năm trước Công nguyên, trong đó có nhiều hiện vật chưa từng được tìm thấy ở Quảng Bình. Học trò này cho biết là em nhặt được nó dưới lòng suối trong một lần đi chăn trâu. Thầy Tường nhận định, những di chỉ của các nền văn hóa được phân bố theo hình cánh cung từ huyện Minh Hóa, Tuyên Hóa về Khương Hà, Phú Định (Bố Trạch) xuống tận Bàu Tró (TP Đồng Hới, Quảng Bình).
Gần 30 năm dạy học cũng là ngần ấy thời gian thầy Lê Quốc Tường theo đuổi công việc quãng, sưu tầm hiện vật đá cổ. Thầy tự chia từng loại rìu vai ngang, rìu vai xuôi, lưỡi cuốc, bôn, mảnh tước thành từng hộp dùng ra điều đồ dùng dạy học; song song tiếp tục lục vấn tài liệu khảo cổ để nghiên cứu, tìm hiểu về thời kỳ xuất hiện các hiện vật đồ đá tại Quảng Bình, về những di chỉ của các nền văn hóa trong khu vực.
