Thứ Ba, 30 tháng 7, 2013

Môi giới BĐS: Mạnh ai nấy làm

Trong bối cảnh thị trường sụt nhiều hơn trồi suốt 2 năm qua, đâu đó xuất hiện thông tin hàng ngũ môi giới (bao gồm cả "cò") đã giải nghệ, hoặc chuyển hẳn sang ngành nghề khác.

Thị trường lao dốc, thanh khoản gần như về điểm cực tiểu kể từ nửa cuối 2011 đã "hạ gục" hầu hết những doanh nghiệp (DN) thiếu tiềm lực về tài chính cũng như năng lực chuyên môn. Hiệu ứng vỡ lẽ dây chuyền theo dạng domino của BĐS đã lan sang cả các ngành nghề liên tưởng như kinh doanh, sinh sản VLXD, thi công, bảo trì công trình, lắp đặt nội ngoại thất…

Giữa muôn trùng khó khăn

Môi giới BĐS đương nhiên cũng không nằm ngoài thảm cảnh đó. Chỉ sau chừng đó thời gian, số lượng sàn giao thiệp BĐS "xịn", lẫn "núp bóng" (trung tâm môi giới, văn phòng môi giới) giảm đi trông thấy. Theo một con số thống kê chưa đầy đủ từ cơ quản quản lý vĩ mô, tính tới 31/12/2012 có tới 2/3 số lượng sàn đã ngừng hoạt động.

Tại Hà Nội, các con phố được coi là "tụ điểm" của dân môi giới đã không còn náo nhiệt như trước. Dọc theo đường Hoàng Minh Giám, Lê Văn Lương kéo dài, Khuất Duy Tiến, chỉ còn tồn tại lác đác vài sàn còn biển hiệu nhưng thẳng băng "cửa đóng then cài". Đối với những sàn không có chức năng đầu tư (không có chủ đầu tư đứng sau), chừng như khó khăn lại càng chất chồng, khi ngày 15/4/2013 Bộ Xây dựng ban bố dự thảo Thông tư Quy định chế độ mỏng về tình hình khai triển dự án BĐS và tình hình giao thiệp BĐS. Theo đó, vào các ngày 25 hàng tháng, các sàn giao dịch BĐS phải vắng về tình hình giao thiệp mua bán đối với nhà ở, chuyển nhượng quyền dùng đất ở (kể cả mua bán nhà hình thành trong mai sau) về Sở Xây dựng các tỉnh, tỉnh thành và Bộ Xây dựng.

Các giao thiệp cho thuê nhà ở, mặt bằng kinh dinh, văn phòng cho thuê, cho thuê đất mặt bằng sản xuất kinh doanh trong các khu công nghiệp… cũng phải bẩm. "Quy định này vô hình trung đã khiến sàn giao thiệp BĐS giảm đi thời cơ kinh dinh, vì yếu tố thông tin bị công khai quá sớm so với thời khắc khách hàng có thể giao du hoàn thành.." – Lãnh đạo một sàn giao tế BĐS trên đường Lê Văn Lương phàn nàn.

Trong trường hợp các sàn giao tiếp BĐS không mỏng theo quy định, Bộ Xây dựng sẽ có công văn gửi đơn vị, đồng thời gửi Sở Xây dựng yêu cầu đôn đốc, rà soát và công khai đăng thông tin về vi phạm trên website của Bộ Xây dựng, website mạng các sàn giao tiếp BĐS. Nếu vi phạm lần thứ hai sẽ bị đình chỉ hoạt động. Việc thưa sẽ bắt đầu từ quý III/2013.

Theo ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, việc không bẩm các cơ quan quản lý Nhà nước trong thời gian qua đã gây khó khăn cho công tác quản lý quốc gia đối với hoạt động kinh dinh BĐS của chủ đầu tư và hoạt động kinh dinh dịch vụ của các sàn BĐS… Phản biện về quy định có phần quá ngặt nghèo này, một đại diện của TCT Đầu tư phát triển Nhà và thị thành (HUD) cho rằng việc báo cáo hàng quý cho cơ quan chức năng đích thực không cấp thiết. Thông báo kinh dinh cũng cần được bảo mật để đảm bảo hiệu quả kinh doanh và cạnh tranh!

Anh Nguyễn Hoàng, viên chức môi giới vừa nghỉ việc của sàn giao tế BĐS, than vãn: thị trường đang có dấu hiệu khá lên; tuy nhiên, chỉ có những sàn, những lãnh đạo DN linh hoạt và nhạy bén trong cách tổ chức, hoạt động thì mới mong duy trì và tận dụng được dịp này để khai thác…

"Khéo co thì ấm"

Trong khi nhiều sàn giao dịch phải cắt giảm lượng nhân viên môi giới, tham mưu trước áp lực tài chính, không ít lãnh đạo sàn đã tìm tới cách làm sáng tạo để tự cơ cấu lại cho nhỏ gọn theo hướng "quý hồ tinh, bất quý hồ đa". Một trường hợp tiêu biểu: sàn giao dịch NewDayLand (Trung Hòa – Nhân Chính, Hà Nội).

Đơn vị môi giới này không có sự "chống lưng" của chủ đầu tư và hoạt động đúng chức năng môi giới, tư vấn. Vận hành khá trót lọt cho tới khi BĐS lâm vào khó khăn, lãnh đạo sàn này đã buộc phải cho một số nhân viên môi giới nghỉ. Bù đắp vào đó, để tăng sức mạnh và hiệu quả kinh doanh, lãnh đạo sàn đã sáp nhập nhân sự còn lại vào một đơn vị với pháp nhân khác (nhưng giao tiếp bằng pháp nhân cũ).

Đồng thời, với việc chuẩn bị từ trước đó, sàn giao tế mới này bao gồm một số môi giới khác từ các sàn (vẫn đang làm việc hoặc đã nghỉ), thậm chí các môi giới tự do. Lực lượng môi giới lúc đó là những người thừa kinh nghiệm về thị trường và đủ kỹ năng nghiệp vụ cần thiết. Mô hình theo kiểu sáp nhập như trên vận hành theo kiểu phát huy tối đa mối quan hệ, năng lực của từng nhân viên, làm và hưởng theo chính năng lực của mình.

Có quan điểm cho rằng cách làm này là tự phát và thiếu quy củ. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, nhiều sàn đang tìm tới phương thức này, nhất là những sàn không có chức năng đầu tư. Ưu điểm nhất của mô hình này nằm ở cơ cấu tinh nhuệ, sự tự do phát huy năng lực, sở trường của mỗi cá nhân chủ nghĩa; không áp chỉ tiêu, cũng không quản lý về thời gian và đặc biệt là minh bạch, công khai về lợi nhuận để duy trì sự ổn định của một tập thể.

Nguyễn Cảnh